Bạn đang muốn tạo một tài khoản mới trong diễn đàn, hay như đặt vé xe để đi đâu đó, đang "ngon trớn" thì lại gặp phải đoạn mã ngoằn ngoèo, khó đọc,...
Hoặc khi điền thông tin xác thực hoặc thông tin thẻ tín dụng trên các trang web, bạn thường được yêu cầu nhập một cụm cho sẵn, hoặc nhập kết quả của một phép toán đơn giản để tiếp tục.
Đó là CAPTCHA. Vậy những thứ đó là gì? Tại sao người ta lại phải thiết kế những chữ và số đó một cách xiêu vẹo và khó nhìn đến vậy? Mục đích của chúng là gì khi yêu cầu chúng ta phải viết lại những chữ và số đó trong khi ai cũng có thể nhìn thấy và có thể phân biệt những chữ cái này?
Tổng quan captcha là gì ?
1. Khái niệm về Captcha
CAPTCHA là hình ảnh chứa một đoạn từ mã, có thể gồm 5 chữ hoặc số liền kề hay một cụm từ nào đó. Nhưng chúng sẽ khá khó thấy do sắp xếp không theo hàng lối, hoặc bị cố tình làm méo mó đi để khó đọc hơn.
CAPTCHA giống như một phép thử về mức độ chính xác trong phản hồi, nhằm phân biệt người đang cố gắng truy cập vào một trang web nào đó, là con người hay chỉ là máy tính. Nói cách khác, CAPTCHA là phiên bản được nâng cấp từ các bài Test Turing - nhằm xác định "tính con người" của người thực hiện bài kiểm tra đó.
Theo nghiên cứu, cơ hội trả lời đúng của chúng ta khi nhập CAPTCHA lên tới 80%, trong khi đó nếu là máy tính và không được lập trình đúng cách, cơ hội trả lời đúng chỉ là 0.1% mà thôi.
2. CAPTCHA hoạt động như thế nào?
Phương thức CAPTCHA truyền thống "gõ lại những chữ bạn thấy trong hình" yêu cầu người dùng nhận diện và nộp về một chuỗi giá trị (chữ hoặc số hoặc cả hai) họ nhìn thấy ở một tấm hình méo mó/ lờ mờ.
Những CAPTCHA này dựa trên khả năng nhận biết và đọc hiểu các tín hiệu âm thanh/ hình ảnh – những thứ gây khó khăn cho máy tính hay robot. Dựa vào cơ chế trên, nếu một người dùng có khả năng nhận diện được những tín hiệu âm thanh/ hình ảnh đó, họ nhất định đúng là con người.
Những loại CAPTCHA này rất hiệu quả, nhưng đôi khi những con chữ quá méo mó hoặc quá mờ khiến con người khó nhận diện hoặc nhận diện sai.
3. Mục đích của CAPTCHA là gì ?
CAPTCHA được đưa ra để đảm bảo rằng chỉ có con người mới có thể tham gia và thực hiện các hoạt động trong một hệ thống nhất định chứ không phải một phần mềm tự động (còn gọi là chương trình) đang thực hiện các hoạt động tương tự trên hệ thống đó và gây nhầm lẫn cho chúng ta rằng chúng là con người đang sử dụng hệ thống một cách hợp lệ.
4. Vai trò của captcha
Ngoài mục đích phân biệt người dùng và robot, CAPTCHA còn có vai trò:
- Xác minh các cuộc thăm dò, khảo sát trực tuyến
Năm 1999, Slashdot đã tạo ra một cuộc khảo sát chọn trường sau đại học đào tạo chương trình khoa học máy tính tốt nhất. Khi đó, sinh viên của trường Carnegie Mellon và MIT đã tạo ra các bot, hoặc các chương trình tự động để liên tục bỏ hàng ngàn phiếu bầu cho trường của họ. Trong khi các trường khác chỉ đạt vài trăm phiếu. Lúc này, CAPTCHA đã xuất hiện để ngăn người dùng lợi dụng hệ thống bỏ phiếu.
- Xác minh việc đăng ký trên các diễn đàn
Trên các trang web như Yahoo! Mail hoặc Gmail – nơi cho phép người dùng tạo tài khoản miễn phí. CAPTCHA sẽ ngăn người dùng tạo nhiều tài khoản email để gửi spam-mail bằng bot.
- Xác thực thao tác mua vé
Các trang web bán vé như TicketMaster cũng sử dụng CAPTCHA để ngăn người dùng mua quá số lượng vé cho phép. Điều này tránh tình trạng mua vé ảo, đầu tư mua vé bán lại và giúp khách hàng hợp pháp mua vé công bằng hơn.
- Chặn spam
Ngăn chặn tin nhắn hoặc bình luận spam trên website hoặc blog khi người dùng điền vào bảng nhận thông báo hoặc biểu mẫu liên hệ.
Lý do khi thiết kế website nên sử dụng captcha là gì
Nhiều người dùng thường nghĩ rằng Captcha chỉ được sử dụng trong các hệ thống web email hoặc trình tìm kiếm mà không biết rằng chúng còn có thể sử dụng trong thiết kế web. Một minh chứng tốt nhất là những website do công ty Mona Media thiết kế luôn được tích hợp sẵn Captcha ở mục liên hệ.
Nếu bạn muốn tìm hiểu lý do vì sao nên sử dụng Captcha khi thiết kế web thì trước hết hãy điểm qua những lợi ích mà nó mang đến cho website:
1. Giúp tăng độ bảo mật cho website
Trường hợp bạn là một doanh nghiệp, tổ chức hoặc thậm chí là cá nhân thì trang web của bạn sẽ có rất nhiều thông tin, cơ sở dữ liệu để phục vụ cho nhiều mục đích, lợi ích khác nhau. Captcha chính là một hình thức giúp bạn bảo vệ những điều này, tránh cho những kẻ có ý đồ xấu tấn công quấy rối trang web, ăn cắp thông tin… gây tổn hại cho bạn.
Ngược lại, nếu không có Captcha thì người xấu dễ dàng thực hiện hành động DDOS, spam bài viết rác, chèn URL chứa mã độc hại… khiến website chạy chậm, dính đầy virus gây hại cho người truy cập khác, suy giảm độ uy tín của website.
Những hệ lụy này sẽ gây sụt giảm lượt truy cập web, lợi nhuận giảm (nếu bạn bán online qua web) và buột bạn phải đóng web sửa chữa tốn nhiều chi phí, thời gian và công sức. Cho nên nếu ngay từ đầu dùng Captcha sẽ vô cùng khỏe đúng không nào?
2. Giúp bạn có được số liệu tương tác thật
Captcha còn giúp ngăn chặn những robot, máy tính được lập trình truy cập vào website của bạn tạo những lượt tương tác ảo. Nhờ có phép thử phân biệt giữa người thật và máy tính, kịp thời loại bỏ những lượt truy cập gian dối mà website của bạn sẽ không dính tình trạng quá tải do số lượng truy cập gia tăng chóng mặt gây tắc nghẽn.
3. Giúp chống spam và các tài khoản tự động đăng bài
Hiện tượng spam, đăng bài hàng hoạt là vấn để khá nan giải cho rất nhiều người quản trị web. Chính vì thế khi sử dụng captcha trong thiết kế web thì tình trạng trên sẽ được hạn chế rất là nhiều giúp môi trường website/diễn đàn của bạn văn minh, ‘trong sạch’ hơn.
Các hình thức của Captcha đối với website captcha là gì
Mục đích cơ bản của Captcha là tạo ra một bài kiểm tra mà chỉ con người có thể giải được, còn máy tính thì không. Vì thế khi sáng tạo thì các hình thức cũng xoay quanh vấn đề này.
1. Hình thức truyền thống
Người truy cập vào website khi muốn đăng ký tài khoản, post bài hoặc thanh toán… sẽ được hệ thống yêu cầu gõ lại những chữ bạn thấy trong hình. Đây là hình thức đã xuất hiện từ rất lâu, đòi hỏi người dùng nhận diện và gõ lại về một chuỗi ký tự (chữ hoặc số hoặc cả hai) bị bóp méo hoặc lờ mờ vào ô trống.
Những CAPTCHA này dựa trên khả năng nhận biết và đọc hiểu các tín hiệu âm thanh hoặc hình ảnh, vốn máy tính hay robot thường không thể làm được. Dựa vào cơ chế trên, nếu đối tượng truy cập có khả năng nhận diện được những tín hiệu âm thanh/ hình ảnh đó và gõ lại đúng thì hệ thống nhận biết đây là người thật.
Những loại CAPTCHA này rất hiệu quả, tuy nhiên thỉnh thoảng những ký tự quá méo mó hoặc quá mờ khiến con người khó nhận ra và gõ sai.
2. Hình thức CAPTCHA “Tôi không phải là robot” của Google
Thời gian gần đây, bạn có thể sẽ bắt gặp những CAPTCHA “Tôi không phải là robot” của Google khi thực hiện tìm kiếm trên hệ thống này. Đây là hình thức đòi hỏi bạn phải tư duy, nhận thức câu hỏi và thực hiện đúng như vậy. Hình thức này còn được gọi là ReCaptcha.
Hình thức CAPTCHA hiện đại này giúp ngăn chặn tối đa các lượt truy cập tự động từ máy tính và robot. Đồng thời nó cũng giúp giảm bớt những công đoạn và khó khăn của hình thức Captcha truyền thống mà người dùng từng trải nghiệm.
ReCaptcha xác nhận “người thật việc thật” của đối tượng truy cập bằng các bài kiểm tra dữ liệu mà họ vô tình cung cấp như cookies, địa chỉ IP máy tính. Thậm chí nó còn kiểm tra những hoạt động online nhỏ nhất của người dùng thói quen sử dụng bàn phím của con người khi tìm kiếm trên Google để phân biệt với máy tính.
Trên đây là những phân tích cụ thể về Captcha là gì ? Vì sao nên sử dụng captcha khi thiết kế web? Nếu bạn có dự định sử dụng dịch vụ giải mã captcha, hãy liên hệ với Anticaptcha.top để được tư vấn chi tiết !
